Om jullie een kijkje in de keuken te geven van hoe keramiek wordt gemaakt zal ik in een aantal delen iets vertellen over het proces. In dit eerste deel van ‘Hoe maak je keramiek’ beschrijf ik de hangpotjes.
Stap 1: Het walken van de klei
De klei moet eerst goed gekneed worden, ook wel ‘walken’ genoemd. Dit wordt gedaan om te zorgen dat de luchtbelletjes zoveel mogelijk uit de klei verdwijnen. Anders kunnen deze luchtbelletjes bij de hoge temperaturen in de oven tijdens het bakken zorgen voor breuken. Daarnaast wordt door het kneden de klei soepel waardoor het makkelijker te bewerken is.
Stap 2: Het draaien
Met de bol klei stevig in het midden van de draaischijf kan worden begonnen met draaien. Eerst de bal centreren in het midden. Van daaruit langzaam omhoog werken tot de gewenste vorm ontstaat. Daarna kan de klei drogen.
Stap 3: Afdraaien
Na minimaal 12 uur drogen kunnen de potjes ‘afgedraaid’ worden. De potjes worden op zijn kop op de draaischijf gelegd en de onderkant wordt bewerkt, zodat deze de juiste vorm krijgt. Met behulp van speciale gereedschappen worden ‘snippers’ klei gehaald van het potje terwijl deze ronddraait op de draaischijf.
Stap 4: Bewerken
Ook kan de klei nu verder bewerkt worden, bij de hangpotjes maak ik de gaatjes erin waaraan later de touwtjes bevestigd kunnen worden. Ook maak ik een bolletjes of een reliëf op de zijkanten ter decoratie.
Na het afdraaien en bewerken moet de klei verder drogen tot hij kurkdroog is. Dit duurt een paar dagen tot een week, afhankelijk van de dikte van de klei.
Stap 5: Bisquit bakken
Als de potjes goed droog zijn kunnen ze voor de eerste keer gebakken worden. Dit gebeurt in de speciale pottenbakkersoven op 1000°C. Door deze stook veranderd de klei in ‘bisquit’, daarom heet dit ook wel ‘bisquit bakken’. De klei is dan hard geworden en is ook niet meer terug te veranderen naar klei.
Stap 6: Glazuren
Als de klei uit de oven komt kan het geglazuurd worden. Dit kan op verschillende manieren worden gedaan, zoals kwasten, dompelen, gieten of spuiten. Ik kwast de potjes meestal, omdat dit het meest constante resultaat geeft. Om voldoende kleureffect en dikte te krijgen moeten er meerdere lagen glazuur worden aangebracht. Door verschillende combinaties van glazuren te gebruiken krijg je mooie kleuren. Zie hier een aantal voorbeelden.
Stap 7: Glazuur bakken
Nu het glazuur is aangebracht kunnen de potjes voor de tweede keer gebakken worden. Dit gebeurt bij een hogere temperatuur van ca. 1200°C. Het biscuit wordt nu steengoed en is zelfs geschikt om in de vaatwasser te gebruiken. De oven wordt langzaam opgestookt en nog langzamer afgekoeld. Het bakken neemt ongeveer 24 uur in beslag. Dus de volgende dag kunnen de hangpotjes uit de oven gehaald worden om het eindresultaat te bewonderen! Dit is ‘Hoe maak je keramiek!’.
Vraagje? Hoe maak jij de bolletjes op de potjes?
Hoi Indra,
De bolletjes zijn gemaakt van slip en op de pot aangebracht door een applicatie tool (https://www.keramiekenglazuur.nl/product/applicator-precisie-3-oz-ringeloor/).
Succes!
Groetjes, Tessa